Τί έχει «δει» το γεωραντάρ στην Αμφίπολη; Μπορεί να «δει» χρυσάφι; Η Αμφίπολη έχει το μέγεθος της Τούμπας και του Καραϊσκάκη. Στην πορεία θα χρειαστούν εκατομμύρια.
Τί είπαν ο Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, καθηγητής Γεωλογίας και συνεργάτης της Κατερίνας Περιστέρη από το 2009 και ο Κυριαζής Πιτιλάκης, καθηγητής Γεωτεχνικής Μηχανικής ΑΠΘ μιλώντας στο Mega.
Το γεωραντάρ, τα εκατομμύρια που θα κοστίσει με το πέρας της ανασκαφής το μνημείο προκειμένου να είναι επισκέψιμο, το χρυσάφι και η δυσκολία των αρχαιολόγων όσο η ανασκαφή προχωρά προς το κέντρο.
Κωνσταντίνος Παπαθεοδώρου, καθηγητής Γεωλογίας
Ποτέ δεν μπήκε μικροκάμερα
«Σε σχέση με τη μικροκάμερα, γιατί είχα μιλήσει με την κυρία Περιστέρη, είναι μία είδηση που κυκλοφόρησε πριν από έναν μήνα. Είναι ανακριβής η είδηση, από όσο με διαβεβαίωσε η κυρία Περιστέρη, όπως ανακριβή είναι και όσα γράφτηκαν πως είπα ότι ο τάφος έχει τρεις ή τέσσερις χώρους ή οκτώ χώρους ή ό,τι άλλο. Ο,τιδήποτε έχει γίνει από πλευράς γεωφυσικής έρευνας με γεωραντάρ στην περιοχή το έχω κάνει προσωπικά, έχω επεξεργαστεί τα αποτελέσματα και τα δεδομένα, τα έχω ανακοινώσει ο ίδιος μόνο στην κυρία Περιστέρη.
Δεν είπα ποτέ, σε κανέναν άλλον ο,τιδήποτε και από τη στιγμή που η ίδια δεν έχει ανακοινώσει τίποτε, ούτε και εγώ… Εγώ δεν έχω μικροκάμερα και από ό,τι μου έχει πει η κυρία Περιστέρη δεν έχει χρησιμοποιήσει η ίδια… Εχω την αίσθηση ότι η ανακοίνωση βασίζεται στην ανακοίνωση της ύπαρξης τετάρτου θαλάμου ή σε κάποιο άνοιγμα που υπήρχε και από το οποίο μπόρεσαν να δουν τί υπάρχει μέσα… Συνεργάζομαι με την κυρία Περιστέρη σε επίπεδο υποστήριξης με το γεωραντάρ. Δεν είμαι παρών στις ανασκαφές…».
Το αργιλώδες χώμα και οι σεισμοί
«Δεν έχω ασχοληθεί με θέματα υποστύλωσης του μνημείου, ξέρω ότι είναι προβληματική η κατάσταση εκεί, δεδομένου ότι η περιοχή αποτελείται από γεωολογικούς σχηματισμούς που είναι ευαίσθητοι στο νερό, είναι άργιλοι -οι άργιλοι δημιουργούν διάφορα προβλήματα, είναι γνωστά στους μηχανικούς αυτά- επίσης, το μνημείο βρισκόταν σε κατάσταση οριακής ισορροπίας, επί 2.500 χρόνια είχε αυτό το μπάζωμα εσωτερικά που αντιστήριζε τους τοίχους ώστε να εξισορροπεί τις πιέσεις, τις ωθήσεις που ασκούν οι εξωτερικοί «τοίχοι»…
Τί βλέπει το γεωραντάρ
«Κατ’ αρχήν αυτό το μηχάνημα ξεχωρίζει υλικά τα οποία παρουσιάζουν διαφορετικές ηλεκτρικές ιδιότητες μεταξύ τους.Στέλνει ηλεκτρομαγνητικά κύματα στο υπέδαφος σε μία συγκεκριμένη συχνότητα, αυτά ανακλώνται σε κάποιες διεπιφάνειες θεωρητικές, νοητές επιφάνειες, ένα μέρος τους ανακλάται και επιστρέφει στην επιφάνεια και καταγράφεται στον δέκτη, ένα άλλο μέρος διεισδύει, διέρχεται σε αυτές τις επιφάνειες σε βαθύτερους ορίζοντες και επαναλαμβάνεται η διαδικασία… Δεν είδα όμως ποτέ Καρυάτιδες… Ξεχωρίζει η πέτρα από την άμμο… Ρωτάτε εάν μπορεί το χρυσάφι να χαρτογραφηθεί. Εάν βρίσκεται μέσα σε κάποιο κουτί, το κουτί ναι, το χρυσάφι όχι… Δεν εμπλέκομαι καθόλου, θα εξακολουθήσω την έρευνα όταν ολοκληρωθεί η ανασκαφή. Τότε θα συνεχίσουμε από την επιφάνεια για να ερευνήσουμε τον υπόλοιπο λόφο…»
Κυριαζής Πιτιλάκης, καθηγητής Γεωτεχνικής Μηχανικής ΑΠΘ
Οσο πάμε προς το κέντρο, τόσο πιο δύσκολα
«Μιλάμε για ένα έργο κολοσσιαίων διαστάσεων. Μιλάμε για κάτι σαν το γήπεδο της Τούμπας ή το Καραϊσκάκη από άποψη διαστάσεων. Μπορεί και το Ολυμπιακό Στάδιο… Ένα ύψος επιχωμάτωσης επάνω, που μάλλον είναι τεχνητή, της τάξεως των 15 – 20 μέτρων. Και κάτω, όλα αυτά που προς το παρόν βλέπουμε. Εχουμε διανύσει ένα μήκος 20 μέτρων και «περισσεύουν» άλλα 40 μέτρα για να φτάσουμε στο κέντρο του τύμβου. Είναι 140 – 150 μέτρα η διάμετρος, επομένως έως το κέντρο είναι 60 -70 μέτρα.
Προς το κέντρο το ύψος μεγαλώνει, επομένως τα φορτία είναι τεράστια κι αυτό σημαίνει ότι το έργο των ανασκαφέων γίνεται ακόμη πιο δύσκολο. Οι άνθρωποι δουλεύουν εκεί σε συνθήκες ορυχείου. Το ότι ο τέταρτος θάλαμος κατευθύνεται υπόγεια δυσκολεύει το έργο ακόμη περισσότερο. Μία τέτοια λιθοδομή, η οποία γίνεται σε τέτοιο βάθος και δέχεται τέτοια φορτία, πρέπει να είναι πολύ καλής αντοχής και κατασκευής. Ενδεχομένως, αυτό το μπάζωμα, η επίχωση που είναι μέσα, δεν έγινε μόνο για λόγους προστασίας, έναντι των τυμβωρύχων, αλλά ίσως να προσφέρει μία αντίσταση – αντιστάθμιση από τις μεγάλες εξωτερικές ωθήσεις, δηλαδή οι υποστυλώσεις που θα γίνουν πρέπει να είναι εξαιρετικά ισχυρές…»
Η αξιοποίηση του μνημείου θα κοστίσει εκατομμύρια
«Προκειμένου να είναι ασφαλές αυτό το μνημείο μετά το πέρας της ανασκαφής και να έχει μία επισκεψιμότητα, τα έργα που πρέπει να γίνουν -υποστύλωσεις, χωρίς να υπάρχουν στύλοι-, ώστε η ίδια η λιθοδομή να μπορεί να τα αντέξει τα φορτία, θέλει πολλές μελέτες, διεπιστημονική αντιμετώπιση και θέλει και πολλά χρήματα, μιλάω για μερικά εκατομμύρια. Για να μπορέσει αυτό το κολοσσιαίων διαστάσεων μνημείο να αναδειχθεί έτσι όπως πρέπει. Στο τέλος, οι αρχαιολόγοι πρέπει να δώσουν το μνημείο στη μορφή στην οποία ήταν, με τον Λέοντα από πάνω…»