Europa Nostra: Μύθος και πραγματικότητα!

αποκατάστασης των πολιτιστικών μνημείων της Καστοριάς. Αλλά και με σαφώς πιο χαμηλά τον πήχυ των προσδοκιών, που είχαν αρχικά καλλιεργηθεί, πραγματοποιήθηκε η δεύτερη συνάντηση, μέσα σ΄ ένα χρόνο, των εκπροσώπων της οργάνωσης με την νέα δημοτική αρχή, το Σάββατο 5 Οκτωβρίου στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου Καστοριάς. 

  Είχε προηγηθεί, πριν ένα χρόνο περίπου, η προετοιμασία και η υποβολή του σχετικού  φακέλλου της υποψηφιότητας, από την πλευρά του Δήμου, η οποία κατέληξε με την ανάδειξη της Καστοριάς, μέσα στις εφτά προς ένταξη πόλεις της Ευρώπης.

  Στο διάστημα που μεσολάβησε, φαίνεται ότι οι ευρωπαίοι εκπρόσωποι της οργάνωσης, εκδήλωσαν τις επιφυλάξεις τους όχι τόσο για την πορεία της αποκατάστασης των πολιτιστικών μνημείων της Καστοριάς όσο για την λειτουργικότητα των κτηρίων, μετά το πέρας των εργασιών, αλλά και για τον κίνδυνο να περάσουν σε ιδιώτες, όπως έγινε πρόσφατα με τα περισσότερα μνημεία στο κέντρο της Ρώμης!

Στην συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι τών οργανισμών: Της Europa Nostra, της Τράπεζας Αναπτύξεως του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.

Σκοπός της συνάντησης, σύμφωνα με τον αρμόδιο αντιδήμαρχο Λεωνίδα Παπαδημητρίου, ο οποίος διηύθυνε και την συζήτηση ήταν: “Οι καλέσμένοι μας να καταθέσουν τις εντυπώσεις που αποκόμισαν από την επίσκεψή τους στο Ντολτσό και το Απόζαρι… Πήγαμε να δούμε και τα κτήρια που βρίσκονται σε καλή κατάσταση αλλά και αυτά που καταρρέουν, για να δούμε πώς μπορούν να σωθούν”.

Στο τέλος έγινε διαλογική συζήτηση, κατά την οποία αρκετοί πολίτες υπέβαλαν συγκεκριμένα ερωτήματα, προς τους εκπροσώπους τόσο της Europa Nostra, όσο και της Ελληνικής Εταιρείας Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.

Τα περισσότερα από αυτά όμως, δεν απαντήθηκαν με σαφήνεια και επί της ουσίας, αφήνοντας να αιωρείται στην αίθουσα ένας διάχυτος προβληματισμός για την τελική έκβαση του εγχειρήματος!

Χαρακτηριστικά θα αναφέρουμε το ερώτημα που έθεσε ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Προγραμματισμού Μιχάλης Μπινιάκος, αν δηλ. το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει την μορφή των επιχορηγήσεων ή απλά παρέχει ένα είδος δανεισμού στους ενδιαφερόμενους φορείς με το ανάλογο επιτόκιο; Κάτι που φυσικά απεύχεται ο Δήμος στην παρούσα συγκυρία.

Εύλογη ήταν και η απορία ενός δημότη, ο οποίος δήλωσε συντηρητής έργων τέχνης, για την απουσία από το πάνελ ενός εκπροσώπου του υπουργείου Πολιτισμού, που θα “νομιμοποιεί” κατά κάποιο τρόπο, την δομή και την δράση της οργάνωσης, στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

  Πριν την έναρξη της εκδήλωσης, προηγήθηκε συνέντευξη τύπου προς τα τοπικά μέσα ενημέρωσης του κ. Βασίλη Τσεμάνη, ο οποίος θεωρείται ως ο “συνδετικός κρίκος” του Δήμου Καστοριάς με την Ελληνική Εταιρεία Πολιτισμού και Περιβάλλοντος, που με την σειρά της ανήκει στο δίκτυο της Europa Nostra.

ΕΡ. Ποιός είναι ο σκοπός της σημερινής εκδήλωσης;

ΑΠ. Ο σκοπός της σημερινής εκδήλωσης ήταν να έρθει αυτή η επιτροπή για δεύτερη φορά στην Καστοριά και αυτή την φορά να μην είναι μόνο λόγια… αλλά στην πράξη, αφού δουν με τα μάτια τους, να αποφασίσουν τί χρειάζεται η πόλη.

Η Europa Nostra, είχε στείλει μια αντιπροσωπεία, για να δει τι συμβαίνει ακριβώς και να μας δώσει μια μικρή “περίοδο χάριτος”,  περίπου τρεις μήνες, για να καταλογοποιήσουμε τις ανάγκες μας, οι οποίες και υπαρκτές και αρκετές είναι.

Πολλά από τα κτήρια αυτά έχουν αποκατασταθεί τα τελευταία τριάντα χρόνια αλλά οι ευρωπαίοι θέλουν να μάθουν για την λειτουργικότητά τους. Για το τί απέγιναν αυτά;

Για να μην την “ξαναπατήσουμε” ούτε αυτοί ούτε εμείς, θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα καινούργια στυλ σκέψης, δηλ. αν κάτι αναπαλαιώνεται ή γίνεται καλύτερο, να “δένει” με την τοπική κοινωνία σε επίπεδο γειτονίας.

ΕΡ. Ποιά είναι τα βήματα που έγιναν ανάμεσα στην πρώτη και στην δεύτερη συνάντησή σας με την Δημοτική Αρχή του Δήμου Καστοριάς;

ΑΠ. Τα βήματα είναι πολλά και μεγάλα. Όλη η Ευρώπη ξέρει πλέον την Καστοριά. Ενώ μέχρι τώρα δεν ήξερε ότι  υπάρχει! Η Europa Nostra έθεσε το θέμα της Καστοριάς στα επιστημονικά συμβούλια. Όπως έθεσε και το θέμα της Ρουμανίας, η οποία ήρθε πρώτη στην αξιολόγηση και τώρα υλοποιείται εκεί ένα καταπληκτικό πρόγραμμα, για την αποκατάσταση 70 έως 100 εκκλησιών.

ΕΡ. Η Ρουμανία είναι πιο μποροστά από εμάς;

ΑΠ. Όχι Κανένας δεν είναι πιο μπροστά από εμάς. Δουλέψαμε  πάρα πολύ με την προηγούμενη Δημοτική Αρχή της Καστοριάς και το κύριο μέλημά μας είναι να μπορέσουμε να γεφυρώσουμε το χάσμα, για να μην υπάρξει κάποιο κενό.

Φαίνεται ότι δεν υπάρχει  κανένα κενό και ότι συνεχίζουν να υπάρχουν  τα ίδια οράματα, τα ίδια προγράμματα και γι΄ αυτό στην ομάδα μας υπάρχουν και εκπρόσωποι των  τραπεζών.

ΕΡ. Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων;

ΑΠ. Όχι! Σ΄ αυτό δεν μπορείτε να βγάλετε άκρη… Ούτε εγώ βγάζω… για ένα τόσο σοβαρό ποσό στον τομέα του πολιτισμού.

Διότι υπάρχει και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο έχει την δική του τράπεζα. Αυτό το παίρνει η Ισπανική Τράπεζα ή το Νορβηγικό Fun, το οποίο είναι δώδεκα φορές μεγαλύτερο από εκείνο της Ευρώπης.

ΕΡ. Η αίσθηση που υπάρχει εδώ κ. Τσεμάνη, είναι ότι η Europa Nostra θα μεσολαβήσει για να ενταχθεί η Καστοριά σ΄ ένα χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την αποκατάσταση των μνημειων;

ΑΠ. Αυτό γίνεται συνέχεια. Αυτοί οι άνθρωποι πληρώνουν  τον ερχομό τους για  να δουν τι συμβαίνει εδώ  Βλέπουν ότι έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο παντού. Έχουμε φακέλλους σε εκκρεμόηττα, τους οποίους θα μελετήσουμε μαζί με τις τοπικές αρχές, τα αρχιτεκτονικά συμβούλια και με την Ελληνική Εταιρεία Πολιτισμού, η οποία είναι πολύ πιο σπουδαία από την Europa Nostra, διότι εκπροσωπείται εδώ από αυτή. Αν δεν δουλέψει η Ελληνική Εταιρεία Πολιτισμού, οι άλλοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα…