marmaga5° Συμπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, Βλάχικης Παραδοσιακής Μουσικής και Χορών της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων
Με ιδιαίτερη επιτυχία διεξήχθη κατά το διήμερο (6 και 7 Σεπτεμβρίου 2014), το 15° Συμπόσιο Ιστορίας, Λαογραφίας, Βλάχικης Παραδοσιακής Μουσικής και Χορών της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων με θέμα «ΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΤΩΝ ΒΛΑΧΩΝ». Το 15ο Συμπόσιο συνδιοργανώθηκε από την ΠΟΠΣΒ και το Σύλλογο Βλάχων Νάουσας καθώς και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Οι εργασίες του 15ου Συμποσίου έλαβαν χώρα στο Συνεδριακό Κέντρο του Πολυχώρου Πολιτισμού «Βέτλανς» του Δήμου της Ηρωικής Πόλης Νάουσας. Η σύνθεση τόσο της Τιμητικής Επιτροπής όσο και της Επιστημονικής Επιτροπής του 15ου Συμποσίου φανερώνει το ενδιαφέρον για τη βλαχολογική θεματολογία ευρύτερα και τη σημασία να διεξαχθεί η σχετική έρευνα και συζήτηση σε κατεξοχήν επιστημονικό επίπεδο.
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=9fc1PWqtqUg]
Το απόγευμα του Σαββάτου 6 Σεπτεμβρίου πριν την έναρξη των εργασιών του 15ου Συμποσίου συστάθηκε το Νομικό Συμβούλιο της ΠΟΠΣΒ το οποίο αποτελείται από τους κάτωθι: Προϊστάμενος: Ζησιάδης Βασίλειος, Ομότιμος καθηγητής Ποινικού Δικαίου, ΑΠΘ. Μέλη: Βαβούσκος Αναστάσιος, Δικηγόρος, Διδάκτωρ Εκκλησιαστικού Δικαίου. Μπάτος Νικόλαος, Δικηγόρος (πρώην Δήμαρχος Ωραιοκάστου). Λιακόπουλος Αθανάσιος, Δικηγόρος (Αντιδήμαρχος Κατερίνης). Τσούγκος Σωτήριος , Πρωτοδίκης. Μακρής Θωμάς, Δικηγόρος. Μπέλης Σωτήριος, Δικηγόρος.
Ακολούθησαν οι εγγραφές των Συνέδρων του 15ου Συμποσίου και οι χορευτικές επιδείξεις των Χοροδιδασκάλων των Συλλόγων Μελών της ΠΟΠΣΒ.
Την έναρξη των εργασιών του Συμποσίου κήρυξε ο Επίτιμος Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του 15ου Συμποσίου, Μητροπολίτης Βεροίας και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος εκπροσωπούσε την ΑΘΠ τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. Ακολούθως καλωσόρισαν και χαιρέτησαν τους συνέδρους ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και ΠΒΑ κ. Μιχάλης Μαγειρίας και η πρόεδρος του οικείου Λαογραφικού Συλλόγου Βλάχων Νάουσας κ. Αρχοντούλα Tζιμουλίκου που φιλοξένησε τη διοργάνωση.
Ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ στο σύντομο χαιρετισμό του εξήρε τη συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης για τη διοργάνωση του επιστημονικού μέρους του Συμποσίου και σημείωσε ότι: «Ασφαλώς δεν εξαντλείται η θεματική του 15ου Συμποσίου, «Τα Δίκτυα των Βλάχων», στο παρόν Συμπόσιο. Είναι όμως το σημερινό γεγονός μια θετική αφορφή κι εύχομαι να δοθεί το έναυσμα για παραπέρα διεξοδικότερη έρευνα σε βάθος» και στη συνέχεια τόνισε ότι: «η ΠΟΠΣΒ στοχεύει στη διεπιστημονική και κυρίως ψύχραιμη έρευνα των θεμάτων που αφορούν στους Βλάχους. Σʼ αυτή την κατεύθυνση, η Ομοσπονδία, συνεργάζεται με τους ειδικούς επιστήμονες που έχουν ως αντικείμενο τη βλαχική θεματολογία, ερευνούν κι αναστοχάζονται το παρελθόν και το παρόν με μέθοδο αυστηρά επιστημονική. Για να καταγραφούν κι αναδειχθούν οι πολλαπλές βλαχικές ταυτότητες κι οι αναγνώσεις τους».
Στην πρώτη συνεδρία του Σαββάτου 6 Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκαν ανακοινώσεις που αφορούσαν στην πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Νάουσας από την ιστορικό κ. Τσίτση, τον ομότιμο καθηγητή γλωσσολογίας του ΑΠΘ κ. Μπουσμπούκη και τον ιστοριοδίφη κ. Κουκούδη. Κατά τη δεύτερη συνεδρία οι καθηγητές του ΑΠΘ κ. Τρίτος και κ. Παπανικολάου διεύρυναν το πεδίο της θεματικής χωροχρονικά αλλά και θεματικά. Μετά το πέρας των ανακοινώσεων απαντήθηκαν ερωτήσεις των παρισταμένων προς τους ομιλητές. Το πρόγραμμα έκλεισε με την παρουσίαση χορών από το παιδικό χορευτικό του οικείου Συλλόγου Βλάχων Νάουσας και τους Χοροδιδασκάλους των Συλλόγων μελών της ΠΟΠΣΒ. Το βράδυ παρατέθηκε δείπνο και ακολούθησε γλέντι με παραδοσιακή ορχήστρα έως και τις πρωινές ώρες της επόμενης μέρας.
Την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου κατά την πρώτη συνεδρία παρουσιάστηκαν θέματα που αφορούσαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα και άπτονταν των πολιτικοστρατιωτικών εξελίξεων αλλά και της διπλωματικής ιστορίας αναφορικά με τη βλαχική παρουσία στο χώρο της Μακεδονίας. Ο ιστορικός Αριστοτέλης Νικ. Σπυριδόπουλος στην ανακοίνωσή του αναφέρθηκε στη συμμετοχή των Βλάχων στο Μακεδονικό Αγώνα και την αναγνώριση τους από το ελληνικό κράτος. Η ιστορικός Κατερίνα Παπαθανασίου μίλησε για τις εσωτερικές διαφοροποιήσεις στις βλαχικές κοινότητες στην Κεντρική κυρίως Μακεδονία και παρουσίασε διεξοδικά και τεκμηριωμένα τη μετακίνηση «ρουμανιζόντων» κατοίκων της περιοχής κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου στη Ρουμανία.
Ο καθηγητής Σπυρίδων Σφέτας παρουσίασε μέσα από ανέκδοτο αρχειακό υλικό του ρουμανικού Προξενείου της Θεσσαλονίκης τη στάση των «ρουμανιζόντων» Βλάχων κατά την ιταλική εισβολή και τις πολιτικές/διπλωματικές προεκτάσεις της κατά τα πρώτα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη δεύτερη συνεδρία της ίδιας μέρας ο καθηγητής Γιάννης Θεοδωρίδης παρουσίασε ένα μοντέλο όπου η τεχνολογία κι η πληροφορική μπορούν να αναπαραστήσουν και παρουσιάσουν τα «δίκτυα των Βλάχων» πολυεπίπεδα αλλά και στη μεταξύ τους σχέση. Τέλος ο ιστορικός Στέργιος Λαΐτσος στην ανακοίνωσή του ανέλυσε τα ζητήματα που αφορούν στο στερεότυπο ερώτημα της καταγωγής των Βλάχων αλλά και στις χρήσεις και συναφείς συνδηλώσεις του, σημειώνοντας ότι οι απαντήσεις στο ερώτημα αυτό από την ιστοριογραφία, μεσαιωνική και νεώτερη, φανερώνουν την προσπάθεια να ενταχθει η διαχρονία σε σχήματα, συνήθως εκ των υστέρων επινοημένα, ώστε μέσα από καταγωγικές κατασκευές να νομιμοποιηθούν οι πολιτικές επιλογές και προτεραιότητες καθώς κι οι στόχοι της εκάστοτε συγχρονίας. Η δεύτερη ημέρα του 15ου Συμποσίου έκλεισε με απαντήσεις στα ερωτήματα του κοινού και σχετική συζήτηση. Κατόπι ακολούθησε επίσκεψη στην έδρα του οικείου Συλλόγου Βλάχων Νάουσας, στεγασμένη σε παραδοσιακή οικία όπου φιλοξενείται και το Λαογραφικό Μουσείο του Συλλόγου. Εδώ έγινε ξενάγηση των συνέδρων στις συλλογές του Συλλόγου και τους προσφέρθηκαν παραδοσιακά τοπικά εδέσματα και ποτά.
Το 15ο Συμπόσιο παρακολούθησαν με ενδιαφέρον οι κάτοικοι της περιοχής αλλά και αντιπροσωπείες των Συλλόγων μελών της ΠΟΠΣΒ, όπως κι οι εκπρόσωποι των Συλλόγων μελών της Παγκόσμιας Βλαχικής Αμφικτιονίας από την Αλβανία, την ΠΓΔΜ και τον Καναδά.
Ο Πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ και το ΔΣ ευχαριστούν και συγχαίρουν για τη διοργάνωση το ΔΣ του Λαογραφικού Συλλόγου Βλάχων Νάουσας. Ευχαριστίες επίσης απευθύνονται στην Επιστημονική Επιτροπή καθώς και στους συμμετέχοντες με ανακοινώσεις.
