marmagaΠόσο ζει το σπέρμα;
Τι συμβαίνει εάν ένας άντρας εκσπερματίσει δίπλα από την είσοδο του κόλπου της γυναίκας;
Τι γίνεται με το σπέρμα πάνω στα ρούχα ή στα σεντόνια; Υπάρχει κίνδυνος εγκυμοσύνης σε τέτοιες περιπτώσεις; Το κλειδί για όλες αυτές τις εύλογες απορίες είναι να γνωρίζουμε την απάντηση στην ερώτηση: πόσο καιρό μπορεί να ζήσει το σπέρμα;
Και τις απαντήσεις σχετικά με αυτό δίνει ο Δρ. Θάνος Παράσχος, μαιευτήρας – γυναικολόγος, ενδοσκοπικός χειρουργός, Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO. Ο ίδιος εξηγεί ότι το πόσο καιρό ζει το σπέρμα μέσα στο σώμα της γυναίκας μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας από τον οποίο εξαρτάται η γονιμοποίηση, ακόμη κι αν η εγκυμοσύνη δεν είναι μέσα στα άμεσα σχέδια του ζευγαριού.
Το σπέρμα ζει περίπου 1-2 ημέρες στο σώμα της γυναίκας
Μόλις το σπερματοζωάριο εισέλθει στον κόλπο μιας γυναίκας, μπορεί να επιβιώσει στο σώμα της για 24 έως 48 ώρες, αν και πολλά σπερματοζωάρια πεθαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά μετά την είσοδο στον κόλπο. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα, το σπέρμα έχει την ικανότητα να γονιμοποιήσει ένα ωάριο. Τι άλλο χρειάζεται να ξέρετε; Ότι κάθε φορά που ένας άντρας εκσπερματώνει, απελευθερώνει, κατά μέσο όρο, σχεδόν 100 εκατομμύρια σπερματοζωάρια. Γιατί όμως απελευθερώνονται τόσα σπερματοζωάρια, εάν χρειάζεται μόνο ένα για να γονιμοποιήσει το ωάριο της γυναίκας; Για να συναντήσει το ωάριο που περιμένει, το σπέρμα πρέπει να ταξιδέψει από τον κόλπο στις σάλπιγγες, ένα δύσκολο ταξίδι, κατά τη διάρκεια του οποίου επιβιώνουν λίγα σπερματοζωάρια. Όπως εξηγεί ο Δρ. Παράσχος, αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι ο τρόπος με τον οποίο η φύση επιτρέπει μόνο το πιο υγιές σπερματοζωάριο να γονιμοποιήσει το ωάριο, προκειμένου να παρέχει τις καλύτερες πιθανότητες για ένα υγιές μωρό. Ακόμα όμως κι όταν τα σπερματοζωάρια ολοκληρώσουν το ταξίδι, η είσοδος στο ωάριο, το οποίο καλύπτεται από ένα παχύ στρώμα από κοκκώδη κύτταρα, δεν είναι και το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Γι’ αυτό σε πολλές περιπτώσεις υπογονιμότητας, που σχετίζονται με τη δυσκολία γονιμοποίησης του ωαρίου που έχει σκληρό περίβλημα, δίνει λύσεις η εξωσωματική γονιμοποίηση με ειδικές μεθόδους, όπως αυτή της μικρογονιμοποίησης.
Μπορεί να ζήσει για περίπου 3-5 ημέρες κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Εγκυμοσύνης, τα σπερματοζωάρια μπορούν να ζήσουν ακόμα περισσότερο, εάν βρίσκονται σε ευνοϊκό περιβάλλον. Για παράδειγμα, σε ένα μέρος που είναι αλκαλικό, υγρό και ζεστό, μπορεί η διάρκεια ζωής τους να φτάσει τις 3 έως 5 ημέρες. Αυτό συμβαίνει, όταν υπάρχει αρκετή τραχηλική βλέννα, συνήθως κοντά στην ωορρηξία. Στην πραγματικότητα, η τραχηλική βλέννα είναι ένας αξιόπιστος δείκτης της ωορρηξίας και μπορεί να σας βοηθήσει να προγραμματίσετε την εγκυμοσύνη σας. Ωστόσο, αξίζει να τονιστεί ότι τα σπερματοζωάρια που ζουν για 5 ημέρες είναι ελάχιστα, εξηγεί με τη σειρά του ο Δρ. Παράσχος Αν δεν υπάρχει τραχηλική βλέννα, τα σπερματοζωάρια, τα οποία χρειάζονται υγρό περιβάλλον για να κινηθούν και να ταξιδέψουν, πεθαίνουν.
Και 7 ημέρες στις σάλπιγγες
Αλλά σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις ισχύει αυτό. Αν δηλαδή τα σπερματοζωάρια καταλήξουν στο σωστό μέρος – όπως οι σάλπιγγες – μπορούν να ζήσουν μέχρι και 7 ημέρες, περιμένοντας να απελευθερωθεί ένα ωάριο. Ως εκ τούτου, μια γυναίκα μπορεί να μείνει έγκυος, αν έχει ήδη ωορρηξία.
Η οξύτητα μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Ενώ ο κόλπος είναι συνήθως αρκετά όξινος, η τραχηλική βλέννα που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας είναι αλκαλική. Ένα αλκαλικό περιβάλλον, διευκολύνει την επιβίωση του σπέρματος. Αλλά, όταν υπάρχει ελάχιστη έως καθόλου τραχηλική βλέννα, το σπέρμα μπορεί να ζήσει για λίγα λεπτά έως 48 ώρες.
Το σπέρμα ζει για μερικά λεπτά έξω από το σώμα
Όταν πρόκειται για ρούχα και άλλες επιφάνειες, ίσως να εκπλαγείτε όταν μάθετε πόσο σύντομη μπορεί να είναι η ζωή του σε αυτές τις περιπτώσεις. Σε αντίθεση με το ανθρώπινο σώμα – το οποίο είναι ζεστό και υγρό – το περιβάλλον έξω από αυτό δεν είναι φιλόξενο. Η επιβίωση μπορεί να είναι σκληρή. Ο χρόνος επιβίωσης μπορεί να κυμαίνεται από λίγα λεπτά έως μερικές ώρες. Πιο συγκεκριμένα, η επιβίωσή του σπέρματος σε περιβάλλον ξηρό, όπως σε σεντόνια και ρούχα, σπάνια υπερβαίνει τα λίγα λεπτά.
Μπορεί να ζήσει λίγο σε ζεστά λουτρά
Τι γίνεται όμως με τα ζεστά λουτρά; Τα σπερματοζωάρια μπορεί να ζήσουν λίγο περισσότερο εδώ. Αλλά, όταν έρθει σε επαφή με άλλες χημικές ουσίες που βρίσκονται στο νερό όπως σαπούνι, τότε είναι πολύ πιθανόν να το σκοτώσουν.
Πόσο ζει στο εργαστήριο;
Σε εργαστηριακό περιβάλλον, οι εμπειρογνώμονες μπορούν να βοηθήσουν το σπέρμα να επιβιώσει περισσότερο φτάνοντας τις 5 ημέρες. Αυτό μπορεί να γίνει αφαιρώντας το σπερματικό υγρό και τοποθετώντας το σε ένα υγρό και ζεστό περιβάλλον, που αποτελεί καλλιεργητικό υλικό ιδανικό για την επιβίωση του. Τα σπερματοζωάρια που έχουν καταψυχθεί για γονιμοποίηση in vitro, ωστόσο, μπορεί να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια.
Για πιο ανθεκτικό σπέρμα
- Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, που καταστρέφουν την ποιότητα του σπέρματος (συγκέντρωση, κινητικότητα, μορφολογία), το κάπνισμα και τη χρήση ουσιών.
- Περιορίστε την έκθεσή σας σε υψηλές θερμοκρασίες (σάουνα, ζεστά μπάνια) καθώς η υπερβολική ζέστη μειώνει τη συγκέντρωση και την κινητικότητα του σπέρματος.
- Φοράτε μπόξερ αντί για σλιπ και προσπαθήστε να μη φοράτε σφιχτά παντελόνια.
- Φροντίστε να έχετε μια υγιεινή διατροφή και κρατήστε το βάρος σας υπό έλεγχο.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για θέματα ανδρικής γονιμότητας μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Δρ. Θάνο Παράσχο, Χειρουργός Γυναικολόγος-Μαιευτήρας, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και Ενδοσκοπική Χειρουργική.
W: www.ivf-embryo.gr
E: paraschos@ivf-embryo.gr
F: Δρ. Θάνος Παράσχος
T: (+30) 210 6774104
Κ: (+30) 6944428242
