«Με τους γιεγιέδες άρχισες παρέα….» – Ποιοι ήταν οι γιεγιέδες που προκάλεσαν ηθικό πανικό στην δεκαετία του ’60

Η δεκαετία του 1960 είναι η εποχή των Γιεγιέδων.

Στην πραγματικότητα, οι γιεγιέδες ήταν οι μοντέρνοι νέοι της εποχής που ήθελαν να ζήσουν με τον δικό τους τρόπο, με τραγούδια και χορούς σε Μουσικά Πρωινά, σε κλαμπ και παραλιακά πάρτι. Αποτελούσαν μια νεανική κουλτούρα που είχε επηρεαστεί κυρίως από το ιταλικό τραγούδι και το Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, αλλά και από το Γαλλικό μοντέρνο τραγούδι της εποχής, όπως και (λιγότερο πάντως) από το φαινόμενο των Mods στο Λονδίνο.

Οι ίδιοι, δεν αποκαλούσαν τους εαυτούς τους Γιεγιέδες, ούτε Τηνς ή Τηναίητζερς όπως τους είχε βαφτίσει τότε το περιοδικό «Μοντέρνοι Ρυθμοί», αλλά ούτε και Χρυσή Νεολαία ή Μπραδεροσιστεράκια, όπως τους ονόμαζε ο Νίκος Μαστοράκης.

Χορός Γιεγιέδων, σε Μουσικό Πρωινό. (Φωτογραφία ίσως έτους 1966. Αρχείο Γιάννης Νέγρης)

Στον πραγματικό χρόνο, κάποιοι από αυτούς, μεταξύ τους χρησιμοποιούσαν το όνομα Μοντς (Mods) από την αντίστοιχη νεολαία του Swinging London, αλλά ο λαός που δεν καταλάβαινε όρους Αγγλίας, τους έβγαλε το δυνατό παρατσούκλι Γιεγιέδες. Το παρατσούκλι, οφειλόταν στην επανάληψη της λέξης Yes, που ακουγόταν κυρίως, στο τραγούδι των Beatles, «She Loves You», πολύ αγαπητό, στην τότε νεολαία.

Beach party γιεγιέδων. Φωτογραφία έτους 1967 (;), Αρχείο Γιάννη Νέγρη.

Οι περισσότεροι τους αποκαλούσαν γιεγιέδες με διάθεση απαξίωσης. Αυτό φαίνεται, και στον στίχο λαϊκού τραγουδιού της εποχής, που μουσικά διακωμωδούσε τον αγαπημένο χορό των γιεγιέδων την Γιάνκα :

Με τους γιεγιέδες άρχισες παρέα
και δεν θα καθαρίσουμε ωραία
εγώ δεν θέλω μούσια και γενειάδες
και διώχτους πριν με βάλεις σε μπελάδες
(Στίχοι Κ.Βίρβος,Μουσική:Β.Βασιλειάδης).

Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960 είναι η περίοδος της μεγάλης έκρηξης του ροκ στην Ελλάδα, οπότε σε όλες τις γειτονιές αρχίζουν να σχηματίζονται μοντέρνα συγκροτήματα.

Οι λαϊκοί τραγουδιστές, είδαν τα συγκροτήματα και τη γιεγιέδικη νεολαία σαν αντίπαλους, και έτσι, υπήρξαν λαϊκά τραγούδια που απαξίωναν τους Γιεγιέδες. Αναφέραμε ήδη το «Με τους Γιεγιέδες άρχισες παρέα».
Ένα άλλο ήταν το «Ο Βαγγέλης ο Γιεγιές», του Βαγγέλη Περπινιάδη, στο οποίο ο συνθέτης, λέει…

Χίλια τάλιρα απόψε
για χατίρι σου χαλάω
αλλά μη μου πεις μονάχα
στους γιεγιέδες να σε πάω.

Δεν μπορώ εγώ κυρά μου
επειδή εσύ το θες
να περνάω και να λένε
ο Βαγγέλης ο γιεγιές.

Γνωστό ακόμα και το τραγούδι «Άλλαξε κορίτσι μου μυαλό» που ερμήνευσε ο Στράτος Διονυσίου (Στίχοι: Η.Παπασιδέρης, Μουσική: Τ.Σούκας)…

Σου το πα μια, σου το πα δυο,
ν’ αλλάξεις κοριτσάκι μου μυαλό,
άσε τα κλαμπ και τα γιε γιε
και κάτσε φρόνιμα καλέ…

Η μεγάλη αντίθεση μεταξύ των λαϊκών και γιεγιέδων, καταγράφεται και στην ταινία «Οι θαλασσιές οι χάντρες» (1967) του Γιάννη Δαλιανίδη-, όπου ο Γιάννης Βογιατζής προειδοποιεί τον Φαίδωνα Γεωργίτση, να μην μπλεχτεί με τη γιεγιέδισσα Ζωή Λάσκαρη: «Αυτή μέχρι και το μουστάκι θα σε βάλει να ξυρίσεις».

Την απαξίωση των Γιεγιέδων, ανέλαβε περισσότερο από όλους, ο χρονογράφος Δημήτρης Ψαθάς, που σε χρονογράφημά του στα ΝΕΑ, αμέσως μετά τη συναυλία των Rolling Stones στο Γήπεδο του Παναθηναϊκού (17 Απριλίου 1967), τους ορίζει ως εξής:

«….Ποίος ή ποία καλείται γεγές ή γεγέδισα; Είναι κάτι νεαροί αξούριστοι και ακούρευτοι, με μακριά μαλλούρα όπου μπορεί άνετα να κυκλοφορεί και να στεγάζεται η ψείρα…»
Ψαθάς ΝΕΑ Απρίλιος 1967.

Ο Ψαθάς, έγραψε ότι και οι Beatles και οι Rolling Stones , ήταν άπλυτοι και ψειριάρηδες. Ο ίδιος ανήκε στους δημοσιογράφους της εποχής, που εκτόξευαν ανυπόστατες κατηγορίες εναντίον του νεανικού φαινομένου.
Δεν ήταν όμως όλοι οι δημοσιογράφοι εχθροί των μοντέρνων. Φίλοι και υπερασπιστές της γιεγιέδικης νεολαίας υπήρξαν αρκετοί δημοσιογράφοι, όπως ο Γιάννης Νέγρης και ο Γιώργος Λιάνης.

Απόσπασμα από το χρονογράφημα του Δημήτρη Ψαθά στα ΝΕΑ (Απρίλιος 1967)

Σε μία φωτογραφία βλέπουμε ένα από τα περίφημα Beach party γιεγιέδων, με Διαγωνισμό Χορού. Στο κέντρο, σκυμμένος, ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάνης, που κάλυπτε τότε, αυτές τις νεανικές εκδηλώσεις.

Beach party γιεγιέδων. Στο κέντρο. σκυφτός ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάνης. Φωτογραφία έτους 1965, Αρχείο Γιάννη Νέγρη.
Τα συγκροτήματα των γιεγιέδων της Αθήνας

Τα σημαντικότερα συγκροτήματα που αποτέλεσαν τη «γιεγιέδικη» σκηνή της Αθήνας, ήταν οι: FORMINX, ΤΖΑΒΑΔΑΜΑΣΚΟΥΚΑ, IDOLS, HARLEMS, PLAYBOYS, WE FIVE, CHARMS, MGC, και JUNIORS.
Στη σκηνή αυτή θα πρέπει να σημειωθούν και οι πολύ καλές γυναικείες φωνές: Ζωή Κουρούκλη, Βίκυ και Τάμμυ.
Οι γιεγιέδες στη Θεσσαλονίκη

Τα γνωστότερα συγκροτήματα των γιεγιέδων στη Θεσσαλονίκη, είναι: Ολύμπιανς, Strangers, Up Tight, Pacifics, Monks, B.M.W, Renaldi, Βόρειοι, και Greeks.

Χορός γιεγιέδων στη Θεσσαλονίκη. Αρχείο Γιάννη Νέγρη (1966)

Αναμφίβολα, το σημαντικότερο (και εμπορικότερο) αυτών των συγκροτημάτων, ήταν οι Ολύμπιανς, οι οποίοι υπερτερούν, ακόμη και αν συγκριθούν, με τα συγκροτήματα, της Αθήνας.

Οι Ολύμπιανς. Αρχείο Μ.Νταλούκα.

Στη σκηνή της Θεσσαλονίκης, ανήκει και η πολύ καλή τραγουδίστρια Μαρία Ρωμανού, πραγματικό της όνομα, Μαρία Τρυπολόγου (είναι η μητέρα του ηθοποιού Κωνσταντίνου Λάγκου).

Στη Χαβάη, δημοφιλέστερο κλαμπ της γιεγιέδικης νεολαίας στη Θεσσαλονίκη. Χορεύοντας με τραγούδια των Ολύμπιανς. Από αριστερά: Νίνος Χατζηγεωργίου, Μίμης Μαρόγλου, Νανά Τοσούνη, Παυλίνα Δελούκα, και Λάκης Κλεώπας (Φωτ. Ντίμης Αργυρόπουλος)
Στη Χαβάη, δημοφιλέστερο κλαμπ της γιεγιέδικης νεολαίας στη Θεσσαλονίκη. Χορεύοντας με τραγούδια των Ολύμπιανς. Από αριστερά: Νίνος Χατζηγεωργίου, Μίμης Μαρόγλου, Νανά Τοσούνη, Παυλίνα Δελούκα, και Λάκης Κλεώπας (Φωτ. Ντίμης Αργυρόπουλος)

Την βλέπουμε εδώ να μας χαμογελά, σε φωτογραφία του 1966, έξω από το κλαμπ Arigato στην Θεσσαλονίκη.Είναι μόλις 16 ετών και τραγουδά εκεί με τους Monks. Η είσοδός της στους γιεγιέδες υπήρξε θεαματική.

Η Μαρία Ρωμανού. Αρχείο Μ.Νταλούκα.

Εκπληκτική τραγουδίστρια, χαρακτηρίστηκε σαν ελληνίδα Παβόνε. Το πάθος στην έκφραση και ένας εφηβικός δυναμισμός παραδομένος στον έρωτα, φαίνονται στην ερμηνεία της στο Il mondo lo sa, που έγραψε γι αυτήν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, στα τέλη του 1966. Την συνοδεύει η “Ορχήστρα Β.Παπαθανασίου”, δηλαδή … οι Aphrodite’s Child, πριν φύγουν από την Ελλάδα!

iefimerida.gr