Γιατί η Ελλάδα στρέφεται τώρα στη Ρωσία -Ολο το παρασκήνιο

Στη Ρωσία για δάνειο;

Η εξέλιξη αυτή πιθανότατα συνδέεται με το κλίμα οικονομικής ασφυξίας που επιβάλλουν στην Ελλάδα οι Ευρωπαίοι εταίροι και η κυβέρνηση φαίνεται πλέον ξεκάθαρα πως αναζητεί εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης. Ένας εξ αυτών είναι η Ρωσία.

Οι δύο ηγέτες επρόκειτο να συναντηθούν στις 9 Μαΐου για τον εορτασμό στη Μόσχα των 70 χρόνων από τη νίκη κατά του Άξονα, όμως η συνάντηση επισπεύσθηκε, καθώς διαμορφώνεται ασφυκτικό οικονομικό κλίμα για την Ελλάδα.

ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπέρ της ρωσικής στροφής

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ποτέ δεν έκρυψε την πρόθεσή της για αναθέρμανση των σχέσεων των δύο χωρών, ενώ οι σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη Μόσχα ήταν και το πρώτο πεδίο αντιπαράθεσης της νέας ελληνικής κυβέρνησης με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα, μάλιστα, γίνεται λίγες ημέρες μετά τη συνάντησή του με την Άνγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο.

Η ατζέντα των συνομιλιών μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και του Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει πλήρως ακόμη καθοριστεί, αν και το πιθανότερο είναι ότι θα συζητηθούν το οικονομικό, τα ενεργειακά και η σύσφιξη των σχέσεων.

Θεωρείται πολύ πιθανό επίσης να τεθεί από τον κ. Τσίπρα το θέμα της άρσης του εμπάργκο στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, το οποίο έχει κατά κάποιο τρόπο προαναγγελθεί με αντάλλαγμα τη στήριξη της Ρωσίας στο πλαίσιο της Ε.Ε. για τις κυρώσεις, κάτι που αποτελεί άλλωστε θέση της ελληνικής κυβέρνησης.

Οικονομία, ενέργεια, άμυνα, αγωγός

Στην ατζέντα μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν θέματα ενέργειας και άμυνας. Οι Ρώσοι έχουν μιλήσει για την κατασκευή ενός αγωγού έτσι ώστε η Ε.Ε. να λαμβάνει το ρωσικό φυσικό αέριο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, ενώ ο Πάνος Καμμένος έχει δηλώσει επανειλημμένα πως ναι μεν η Ελλάδα είναι χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά έχει και μία συνεργασία με τη Ρωσία που είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει.

Η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα είναι σίγουρα μία εξαιρετικά σημαντική απόφαση, η οποία αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις κυρίως απ’ αυτούς που λένε πως οι χειρισμοί της Ε.Ε. οδηγούν την Ελλάδα στην αγκαλιά της Ρωσίας.

Τσίπρας: Ερχεται η άνοιξη με τη Ρωσία

Η επίσκεψη στη Μόσχα, στις 8 Απριλίου, αναμένεται να θέσει νέα θεμέλια για τις ελληνορωσικές σχέσεις, δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε μια αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε την Τρίτη στο ρωσικό πρακτορείο TASS, ενόψει της επίσκεψής του στη Μόσχα. Ο Ελληνας πρωθυπουργός σημείωσε ότι κατά τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις με τη Ρωσία ήταν παγωμένες.

«Δεν ξέρω αν ήταν σαν τον χειμώνα της Σιβηρίας, αλλά ήταν χειμώνας και τώρα έχουμε την άνοιξη και θα πρέπει να στηρίξουμε αυτή την άνοιξη για την πραγματική ανάπτυξη των σχέσεών μας», είπε ο κ. Τσίπρας. Και συμπλήρωσε: «Είμαστε σε ένα γεωπολιτικό περιβάλλον  ειδικών εντάσεων και έχουμε κοινές προκλήσεις. Θα πρέπει να δούμε πώς θα τις αντιμετωπίσουμε».

Οχι στις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας

Αναφορικά με τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας που επιβλήθηκαν από την Ε.Ε., ο κ. Τσίπρας εξέφρασε την αντίθεσή του αναφέροντας ότι «είναι ένας δρόμος προς το πουθενά». Αναφέρθηκε παράλληλα στη δυνατότητα γεφύρωσης των εμπορικών σχέσεων Ελλάδας – Ρωσίας σε ένα νέο επίπεδο.

«Μπορούμε να έχουμε μια ουσιαστική συνεργασία που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εξάγει τα αγροτικά της προϊόντα στη Ρωσική Ομοσπονδία», τόνισε ο κ. Τσίπρας , προσθέτοντας ότι το εμπάργκο έπληξε σοβαρά την ελληνική οικονομία.

«Δεν συμφωνούμε με την επιβολή κυρώσεων. Πιστεύω ότι κάτι τέτοιο είναι ένας δρόμος προς το πουθενά. Υποστηρίζω την άποψη ότι υπάρχει ανάγκη για διάλογο και διπλωματία, θα πρέπει να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να βρούμε λύσεις στα σημαντικά προβλήματα», είπε.

Ο κ. Τσίπρας θα έχει στη Μόσχα σημαντικές συναντήσεις με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, τον πρωθυπουργό Ντμίτρι Μεντβέντεφ και τον Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών.

Καχυποψία και αντιδράσεις στους εταίρους

Η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου σχολίασε πρόσφατα την επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα, λέγοντας ότι έχει προκαλέσει δυσφορία στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο.

«Αυτό θα πρέπει μάλιστα να αρέσει στον Τσίπρα και να τον ενισχύει στην πεποίθηση ότι στο πόκερ με τους Ευρωπαίους δανειστές διαθέτει άσο στο μανίκι, του τύπου “εάν δεν μας βοηθήσετε εσείς, έχουμε άλλους ισχυρούς φίλους”, κι αυτό η Ευρώπη θα το νιώσει», παρατηρεί η αρθρογράφος.

«Τα ρωσικά συμφέροντα είναι σαφή και η Μόσχα δεν τα κρύβει», γράφει η εφημερίδα. «Πολύ θα ήθελε να σπείρει επιπλέον διχόνοια στην Ε.Ε. για να εξασθενήσει το μέτωπο των κυρώσεων για την ουκρανική κρίση. Μοχλός γι’ αυτό είναι η Αθήνα».

Σε άλλο σημείο του σχολίου η συντάκτρια αναφέρει το παράδειγμα της Κύπρου. «Από ένα άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ, την Κύπρο, που το 2011 πήρε δάνειο ενός δισεκατομμυρίου από τη Μόσχα, η Αθήνα έμαθε πως η Ρωσία ως οικονομικός εταίρος είναι μάλλον… τσιγκούνης και θέτει πιο σκληρές προϋποθέσεις από την ΕΕ και το ΔΝΤ».

Και η εφημερίδα καταλήγει: «Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να προχωρήσει σε ιδιωτικοποιήσεις ακόμη κι αν δεν συνάδει με την ιδεολογία της. Εκείνο πάντως που δεν μπορεί να κάνει είναι για πολιτικούς λόγους να προτιμήσει οποιονδήποτε προσφέρεται να δώσει χρήματα, απ’ όπου κι αν προέρχεται. Η Αθήνα δεν θα έκανε σε κανέναν καλό εάν έκοβε τους δεσμούς με την Ευρώπη».

Ο Λαφαζάνης πήγε ήδη στη Μόσχα
Υπέρ της διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας για την τροφοδοσία της Ευρώπης, με επέκταση του αγωγού Turkish Stream που σχεδιάζεται να φθάσει στα ελληνοτουρκικά σύνορα, τάχθηκε ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης, παρουσιάζοντας τα αποτελέσματα της διήμερης επίσκεψής του στη Μόσχα.

Ο υπουργός διευκρίνισε ότι η τελική απόφαση θα ληφθεί σε συλλογικό, κυβερνητικό επίπεδο και από τον πρωθυπουργό κ. Τσίπρα, ο οποίος επισκέπτεται τη Μόσχα στις 8 Απριλίου, ανέφερε ωστόσο ότι σε περίπτωση που αποφασισθεί να προχωρήσει το σχέδιο τα οφέλη για τη χώρα θα είναι «εξαιρετικά έως πολύ εξαιρετικά».

Να περάσει από την Ελλάδα ο αγωγός για να μη γερμανοποιηθεί η Ευρώπη
Ο σχεδιασμός για τον αγωγό φυσικού αερίου, εφόσον υιοθετηθεί, προβλέπει την επέκτασή του από τα ελληνοτουρκικά σύνορα προς τα Σκόπια, τη Σερβία και την κεντρική Ευρώπη. Ο κ. Λαφαζάνης υποστήριξε ότι η Ευρώπη έχει ανάγκη το ρωσικό φυσικό αέριο, τόνισε την ανάγκη ο αγωγός αυτός να μην έχει την τύχη προηγούμενων σχεδίων, όπως ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης και ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream, και τάχθηκε κατά της θέσης της Ρωσίας σε «ενεργειακή καραντίνα».

Τόνισε ακόμη ότι αν δεν υπάρξει αυτός ο αγωγός, θα υπάρξει μονοπώλιο διασύνδεσης της Ρωσίας με την Ευρώπη μέσω Γερμανίας, κάτι που «θα ενίσχυε περαιτέρω τη γερμανοποίηση της Ευρώπης και δεν θα βοηθούσε την ισότιμη συνεργασία χωρών και λαών».

«Η Ελλάδα δεν είναι δορυφόρος κανενός»
Απαντώντας δε σε ερωτήσεις για πιθανές αντιδράσεις από την πλευρά της ΕΕ ή των ΗΠΑ αναφορικά με τη διέλευση του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Ελλάδας, ο υπουργός, αφού επεσήμανε ότι η επέκταση του αγωγού θα γίνει στη βάση της εθνικής και της κοινοτικής νομοθεσίας, τόνισε:

«Η Ελλάδα δεν έχει συμπλέγματα, δεν είναι δορυφόρος κανενός και δεν είναι υποτελής ενεργειακά σε καμία μεγάλη δύναμη ή σε καμία συμμαχία χωρών. Η Ελλάδα θέλει να ασκήσει ανεξάρτητη εθνική ενεργειακή πολιτική που να υπηρετεί το εθνικό συμφέρον. Είναι αδιανόητο και απαράδεκτο ενδεχόμενες συμφωνίες κρατών-μελών της ΕΕ με τρίτες χώρες να τίθενται υπό τον προέλεγχο της ΕΕ. Αυτό καταργεί κάθε εθνική ευελιξία και αναγορεύει την ΕΕ σε ανεξέλεγκτο υπεραφεντικό στις ενεργειακές πολιτικές των κρατών. Δεν θα απεμπολήσουμε το δικαίωμα να ασκούμε εθνικές πολιτικές εντός του ευρωπαϊκού πλαισίου, δεν θέλουμε να παραδοθεί η Ευρώπη στα χέρια των νέων 7 ενεργειακών εταιριών, θέλουμε να αναπτύξουμε μια ενεργειακή πολιτική η οποία θα μειώνει τις ενεργειακές τιμές και το κόστος ενεργειακής τροφοδοσίας σε πρώτες ύλες».

Guardian: Αν ο Τσίπρας στραφεί προς τη Ρωσία, θα γίνει εξαιρετικά δημοφιλής
Σε δημοσίευμά του στη βρετανική εφημερίδα Guardian, ο δημοσιογράφος Πολ Μέισον είχε εντοπίσει εδώ και ενάμιση μήνα τη στροφή της Ελλάδας προς τον ρωσικό παράγοντα.

Σε άρθρο του τόνιζε το γεγονός ότι εάν ο Αλέξης Τσίπρας στραφεί για οικονομική βοήθεια προς τη Ρωσία θα γίνει εξαιρετικά δημοφιλής και θα έχει την στήριξη των Ελλήνων πολιτών, λόγω της μακροχρόνιας σύνδεσης των δύο εθνών, και των ορθόδοξων καταβολών τους.

«Με τη Γερμανία να είναι έτοιμη να προβάλει βέτο σε περαιτέρω συγχώρεση του ελληνικού χρέους, το να εξαγριώνει κανείς το Βερολίνο δεν συνιστά προφανή λογική. Για τους αμύητους, η εχθρότητα ανάμεσα στα δύο κράτη μπορεί να φαίνεται ανεξήγητη. Ωστόσο, στη γερμανική ψυχή υπήρχε από τα χρόνια του Γκαίτε η ελληνική γοητεία. Ήταν τότε που ο μεγάλος ποιητής και πολιτικός έκανε την μεγάλη στροφή στο θέμα της Ελλάδας υπό τον πίεση των γεωπολιτικών γεγονότων της εποχής που μοιάζουν πολύ με τα σημερινά», αναφέρει το δημοσίευμα.

Σύμφωνα με τον Μέισον, οι περισσότεροι σκέφτονται την Ελλάδα με όρους οικονομικής κρίσης, ενώ υπάρχει και το γεωπολιτικό πεδίο.
«Οι συμπάθειες των Ελλήνων αριστερών προς τη Ρωσία το τελευταίο διάστημα έχουν ενδυναμωθεί. Ο ύμνος της αντίστασης που ακουγόταν στις προεκλογικές συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι στην πραγματικότητα ένα σοβιετικό τραγούδι, το Katyusha. Πάντως, με την ανάδειξη του Τσίπρα στην εξουσία κατέστη σαφές από τον ίδιο και τον υπουργό Άμυνας Πάνο Καμμένο πως η δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ με το ΝΑΤΟ είναι πραγματική», σημειώνει.

Ο Μέισον στη συνέχεια αναφέρει: «Η Ελλάδα έχει κι άλλες επιλογές. Με δεδομένο το συναίσθημα των Ελλήνων προς τη Ρωσία και την αγανάκτησή τους για τις κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ στον Πούτιν, αν ο Τσίπρας κοιτούσε προς τη Μόσχα για οικονομική στήριξη, αυτό θα ήταν μια δημοφιλής κίνηση. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα έχει γίνει η νέα διαδρομή για το ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη, μετά την απόφαση του Πούτιν να ακυρώσει απότομα το έργο για την κατασκευή του αγωγού που θα περνούσε από τη Βουλγαρία. Αντ’ αυτού, ανακοίνωσε ένα νέο που τρέχει κάτω από τη Μαύρη Θάλασσα σε ένα κομβικό σημείο για τα ελληνοτουρκικά σύνορα. Γι’ αυτό και οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στη Γερμανία να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρώπη».

Ο Μέισον τονίζει ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν για τη στάση της Γερμανίας, καθώς προβάλλεται ο κίνδυνος η Ελλάδα να ενταχθεί στη ρωσική σφαίρα επιρροής και να αποδυναμωθεί η δύναμη του ΝΑΤΟ στην περιοχή.

Κατά τον Μέισον, η αδιαλλαξία των Γερμανών απέναντι στην Ελλάδα έχει τις ρίζες της στην ίδια φιλοσοφική στάση που αρχικά καθοδήγησε και τη γενιά του Γκαίτε: «Η ελευθερία προέρχεται από τη συμμόρφωση στην εξουσία και τους κανόνες. Όμως, από την άλλη, η γαλλική και βρετανική σκέψη επικροτούν την ελευθερία του ανθρώπου επί τη βάσει της καταστροφής της καθεστηκυίας τάξης».

Financial Times: Ο Τσίπρας, η Ρωσία και η μείωση του χρέους
Τα «φίδια» άρχισαν να ζώνουν τη Δύση για τη νέα ελληνική κυβέρνηση, στην οποία προσδίδουν «φιλορωσικό» προσανατολισμό, κάτι που θα αξιοποιήσει στις διαπραγματεύσεις για τη μείωση του χρέους, ανέφεραν προ δεκαημέρου και οι Times.

Η εφημερίδα σημείωνε ότι «η φιλορωσική θέση του νέου πρωθυπουργού της Ελλάδας, Αλέξη Τσίπρα, μπορεί να περιπλέξει την πολιτική των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, αφού θα χρησιμοποιήσει αυτό το χαρτί για να διαπραγματευθεί τη μείωση του χρέους. Επίσης και οι σχέσεις με την Κίνα θα είναι πολύ καλές».

Αναφερόμενο στον νέο Ελληνα πρωθυπουργό, το άρθρο τονίζει πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει ήδη δηλώσει πως η πολιτική των κυρώσεων κατά της Ρωσίας σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία θα βλάψει την ίδια την Ευρώπη, ενώ έχει τονίσει πως με αυτήν την πολιτική η Ευρωπαϊκή Ενωση αυτοπυρπολείται.

Επίσης έχει αναφερθεί στους στενούς δεσμούς που ενώνουν Ελλάδα και Ρωσία, μέσα από «την παράδοση του κοινού αγώνα των λαών, την κοινή θρησκεία, τις κοινές πολιτικές και πολιτιστικές ρίζες», γράφουν οι Times.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του χρηματοδοτούμενου από το υπουργείο Εξωτερικών Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής, Θάνο Ντόκο, ο οποίος μίλησε στην εφημερίδα, «ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υπέρ της βελτίωσης σχέσεων με τη Ρωσία και θα προσπαθήσει να το κάνει». Ωστόσο, ο αναλυτής πιστεύει ότι υπάρχει «μια κόκκινη γραμμή την οποία δεν μπορεί να διασχίσει ως μέλος της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ».

Κοτζιάς και Ρωσία
Πάντως, η επιλογή του Νίκου Κοτζιά ως επικεφαλής του ΥΠΕΞ σηματοδοτεί αυτή την αλλαγή θέσης της Ελλάδας, καθώς ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου είχε δημιουργήσει και μεταπτυχιακό πρόγραμμα για την παγκόσμια οικονομική ένωση των BRICS, όπου η Ρωσία έχει ηγετικό ρόλο.

Tα γεωπολιτικά ενδιαφέροντά του πάντοτε στρέφονταν σε Ρωσία, Κίνα και γενικά έχει την πίστη ότι η χώρα δεν πρέπει να είναι προσκολλημένη στα γεωπολιτικά συμφέροντα του νατοϊκού μπλοκ, θυσιάζοντας το εθνικό συμφέρον. Μια ματιά στην αρθρογραφία του σε διάφορα έντυπα γεωπολιτικής το αποδεικνύει.

Γεωπολιτική στροφή στη Ρωσία θέλουν και οι κυβερνητικοί εταίροι των ΑΝΕΛ
Ο εκπρόσωπος του κόμματος Ανεξάρτητοι Έλληνες -το οποίο συμμετέχει στη νέα ελληνική κυβέρνηση- Γαβριήλ Αβραμίδης σε μια συνέντευξη με το πρακτορείο TASS εξέφρασε την άποψη ότι η Ελλάδα πρέπει να κάνει μια γεωπολιτική στροφή προς τη Ρωσική Ομοσπονδία.

«Δεν είναι σύμπτωση ότι ο αρχηγός του κόμματος Πάνος Καμμένος στις 15 Ιανουαρίου επισκέφτηκε τη Μόσχα και είχε συναντήσεις εκεί με εκπροσώπους του κυβερνώντος κόμματος, μεταξύ των οποίων ήταν και ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Δούμας Αλεξέι Πουσκόφ».

Ο Αβραμίδης είπε επίσης ότι ήταν σημαντική η δήλωση της Ρωσίας για την κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου για την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, μέσω της Τουρκίας και της Ελλάδας, και ότι το 2019 ολοκληρώνεται η σύμβαση για τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας.

«Είναι σημαντικά ζητήματα που θα προωθήσουμε ως πολιτικό κόμμα. Υποστηρίζουμε την ενίσχυση των σχέσεων με τη Ρωσία σ’ αυτόν τον τομέα», κατέληξε ο Αβραμίδης.