Αποτελέσματα έρευνας: Το εισαγωγικό εμπόριο των έτοιμων γουναρικών στις ΗΠΑ (εκτεταμένη περίληψη – πίνακες)
- Γενικά στοιχεία της έρευνας.
1.1 Η τριετία 2015-2017 των εισαγωγών στις ΗΠΑ
Η έρευνα καλύπτει τα έτη 2015, 2016, 2017 και το πρώτο πεντάμηνο του 2018 τις εισαγωγές των ετοίμων ενδυμάτων γούνας. Η έρευνα στηρίχθηκε στα πρωτογενή στοιχεία του Υπ. Εμπορίου των ΗΠΑ.
Στα θετικά είναι ότι η Ελλάδα παραμένει στην 6η θέση με την μεγαλύτερη συμμετοχή στο εισαγωγικό εμπόριο των ΗΠΑ. Εμφανίζει όμως αρνητική μεταβολή κατά -57% μεταξύ των ετών 2015 και 2017. Αυτό δεν είναι αποτέλεσμα της συνολικής μείωσης των εισαγωγών τις ΗΠΑ, αλλά αποτέλεσμα της μείωσης της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής Γούνας. Φαίνεται ότι η μείωση προέρχεται εξ αιτίας δύο παραγόντων. Πρώτος είναι αύξηση των εισαγωγών από τις χώρες υψηλής προστιθέμενης αξίας και αναγνωρίσιμου Brand name, (Γαλλία, Ιταλία) δεύτερος η αύξηση των εισαγωγών από χώρες χαμηλού κόστους (Κίνα, Πολωνία, Ινδία, Τουρκία). Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι η μείωση των εισαγωγών στις ΗΠΑ μεταξύ των ετών 2015-2017, σημείωσε πτώση -25% , εν αντιθέσει με την μείωση της Ελλάδος που σημείωσε πτώση κατά το ίδιο χρονικό διάστημα -57%.
Η συμμετοχή των χωρών στις εισαγωγές ετοίμων γουναρικών στις ΗΠΑ παρουσιάζεται στον πιο κάτω πίνακα:
1.2 Οι κατανομές των πρώτων χωρών στις εισαγωγές ετοίμων κατά το 2017 στις ΗΠΑ
Η Κίνα εξακολουθεί να παραμένει η πρώτη χώρα στις εισαγωγές των ετοίμων γουναρικών στις ΗΠΑ. Με συμμετοχή 33,9%. Έχει όμως μείωση σημαντική κατά 28% το 2017, εξ αιτίας την σημαντικής ανόδου των χωρών Ιταλίας και Γαλλίας του αναγνωρίσιμου Brand Name, αλλά και της σημαντικής ανόδου χωρών χαμηλού κόστους κυρίως της Ινδίας, της Τουρκίας και της Πολωνίας. Επίσης ένα μέρος της μείωσης της Κίνας οφείλεται στην σημαντική άνοδο του Χόνγκ Κόνγκ, που ουσιαστικά θεωρείται πύλη εξόδου Κίνας.
1.3 Η τάση των εισαγωγών κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2018 σε σχέση με το 2017
2 Συμπεράσματα της Έρευνας
Η αγορά των ΗΠΑ, με έτος βάσης το 2017, σημειώνει συνολικές εισαγωγές, ύψους 123 εκ $, αγορά που υπολείπεται βεβαίως κατά πολύ από την Ρωσική αγορά. Είναι όμως σημαντική ειδικά σε μια περίοδο όπου τα μοναδικά σημεία πώλησης της ελληνικής γούνας είναι οι δύο ετήσιες εκθέσεις της Καστοριάς και των Αθηνών, καθώς και οι λιανικές πωλήσεις που πραγματοποιούνται στις παραθαλάσσιες περιοχές της χώρας.
Τόσο όμως χώρες της Δύσης όσο και η αγορά της Κορέας προστιθέμενες είναι ικανές να καλύψουν τις πωλήσεις που πραγματοποιούσε ο κλάδος κατά την περασμένη 5ετία στην αγορά της Ρωσίας.
Ο κλάδος της Ελληνικής Γουνοποιίας, βρίσκεται σε αδυναμία χάραξης μίας συγκεκριμένης στρατηγικής. Οι δύο στρατηγικές που επικρατούν διεθνώς στον κλάδο είναι η στρατηγική της υψηλής προστιθέμενής αξίας που εφαρμόζεται κυρίως από τις χώρες Γαλλίας και Ιταλίας του ψηλού Brand Name, και η στρατηγική του χαμηλού κόστους που εφαρμόζεται από τις χώρες Κίνα, Ινδία, Πολωνία, κλπ. Αυτό αποδεικνύεται από την ανάλυση της Αμερικανικής αγοράς, όπου σημαντική αύξηση των εισαγωγών σημειώνουν οι χώρες Γαλλία – Ιταλία, αλλά και οι χώρες της Ινδίας, Πολωνίας, αποσπώντας μερίδια σημαντικά από την Κίνα.
Αποδεικνύεται το στρατηγικό κενό της Ελληνικής Γουνοποιίας. Δεν μπορεί αφενός να ανταγωνιστεί τις χώρες της υψηλής προστιθεμένης αξίας, λόγω ανυπαρξίας εταιρικού ισχυρού brand name, αφετέρου δεν μπορεί να ακολουθήσει τον ανταγωνισμό του χαμηλού κόστους λόγω του μικρού μεγέθους των Ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου. Οι χώρες οι οποίες κάλυψαν αμέσως την μεγάλη μείωση των εισαγωγών γουναρικών στις ΗΠΑ ήταν από τις χώρες υψηλής προστιθέμενης αξίας η Ιταλία και η Γαλλία, από δεν τις χώρες χαμηλού κόστους εμφανίζουν ισχυρή άνοδο στις εισαγωγές η Πολωνία, η Ινδία. Η Ινδία συγκεκριμένα εμφανίζει αύξηση μεταξύ 2017 – 2018 457,5%. (δεν εμφανίζεται στους πίνακες των πρώτων δέκα χωρών, είναι όμως καθαρά θέμα χρόνου η Ινδία να περάσει μέσα στην πρώτη δεκάδα των χωρών που εισάγουν γουναρικά στις ΗΠΑ).
Πλήττεται η Ελληνική Γούνα από το φαινόμενο <<της παγκοσμιοποίησης>> του ανταγωνισμού του μεγέθους της παγκοσμιοποιημένης επιχείρησης. Η Παγκοσμιοποιημένη επιχείρηση λειτουργεί με βάση την εξής στρατηγική: κατασκευάζει στις χώρες χαμηλού κόστους και πουλάει στις χώρες υψηλής κατανάλωσης. Το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων δεν μπορεί να ακολουθήσει την παγκοσμιοποιημένη επιχείρηση, όχι μόνο διότι δεν έχει το οικονομικό μέγεθος αλλά και διότι αν το ακολουθήσει ακυρώνει τον Παραδοσιακό χαρακτήρα της ελληνικής τέχνης της γούνας.
Η νέα στρατηγική που προτείνω για την ελληνική γουνοποιία είναι η προστασία, η ανάδειξη και η προώθηση του μοναδικού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που είναι η πανάρχαια τέχνη της γούνας, που ανάγεται από την Μυκηναϊκή περίοδο. Αυτό δημιουργεί το Brand Name, της γεωγραφικής περιοχής ως αντιστάθμισμα στο μεγάλο μέγεθος των επιχειρήσεων της Δύσης και της Ανατολής. (βλεπ. Η Τέχνη της Γούνας και η Συμβολή των Ελλήνων Γουνοποιών στον Πολιτισμό και την ιστορία της χώρας, Ν. Ρίζος ΜΒΑ, Καστορία, Ιούλιος 2018). Η ανάδειξη και η προώθηση της τέχνης της γούνας μπορεί να γίνει μόνο μέσα από το Συλλογικό Μάρκετινγκ και όχι από μεμονωμένες επιχειρήσεις. Το μοντέλο αυτό αποκαλείται από την Unesco, ως Μοντέλο Ζώσας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Παράλληλα το μικρό μέγεθος της Ελληνικής επιχείρησης έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Μπορεί και προσαρμόζεται άμεσα στις αλλαγές του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος.
Οι νέοι δασμοί της Αμερικής φαίνεται πως επηρεάζουν άμεσα τις εξαγωγές γουναρικών της Κίνας, (μείωση 28%), ενώ αυξάνονται σημαντικά τα μερίδια των χωρών : Γαλλίας, Ιταλίας, Ινδίας. Είναι βέβαιο ότι στο άμεσο μέλλον η Ινδία θα βρεθεί στις πρώτες θέσεις των χωρών στις εισαγωγές γουναρικών στις ΗΠΑ. Αυτό είναι αποτέλεσμα όχι της τεχνογνωσίας που κατέχουν στον κλάδο αλλά είναι αποτέλεσμα των στρατηγικών κινήσεων των παγκοσμιοποιημένων επιχειρήσεων του κλάδου προκειμένου να παρακάμψουν τους υψηλούς δασμούς που επέβαλλαν οι ΗΠΑ στις εισαγωγές από Κίνα.
Βεβαίως το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων πλήττεται και από άλλους (εσωτερικούς) παράγοντες εδώ και πολλά χρόνια, όπως η αδυναμία χρηματοδότησης από τις τράπεζες, ως της μοναδικής πηγής ξένης χρηματοδότησης, δεδομένου ότι η πρόσβαση σε άλλες μορφές χρηματοδότησης όπως έκδοση ομολογιακών δανείων η συμμετοχή σε joint venture, είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη λόγω αφενός του μικρού μεγέθους και αφετέρου του παραδοσιακού χαρακτήρα του κλάδου. Ο μοναδικός τρόπος χρηματοδότησης είναι η αυτοχρηματοδότηση μέσω των κερδών των επιχειρήσεων. Εξ αιτίας όμως της υψηλής φορολογίας του εισοδήματος σε συνδυασμό με τις υψηλές επιβαρύνσεις του ΕΦΚΑ, αφαιρεί και την τελευταία (την ύστερη) πηγή ανάπτυξης μέσω της αυτοχρηματοδότησης, των επιχειρήσεων του κλάδου .
Οι νέες εμπορικές συμφωνίες που έχει συνάψει η ΕΕ με τρίτες χώρες όπως με την Ιαπωνία, την Κορέα και τον Καναδά, του ενιαίου οικονομικού και αδασμολόγητου χώρου αποτελούν ευκαιρία για την Ελληνική Γουνοποιία να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις χώρες αυτές διότι οι εισαγωγές γουναρικών από την Κίνα και την Ινδία καθίστανται ασύμφορες λόγω της επιβολής εισαγωγικού του δασμού. Η διάρθρωση πολλών εναλλακτικών αγορών τις γούνας δημιουργούν τις συνθήκες της διασποράς του γεωστρατηγικού κινδύνου, και αύξηση της αποδοτικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων του κλάδου. Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση ώστε να βγει ο κλάδος από την μοναδική αγορά, την Ρωσική, στην οποία έχει εγκλωβιστεί. Όπως προβλέπεται η ρωσική αγορά θα αργήσει να ξαναβρεί την παλιά της δυναμική. Μέχρι τότε όμως επιβάλλεται ο επαναπροσανατολισμός αφενός στις παλιές δυτικές αγορές αφετέρου αναπροσανατολισμός στις νέες αγορές της Ανατολής της Κορέας και της Ιαπωνίας.
Μελέτη- Έρευνα: Νίκος Δ. Ρίζος ΜΒΑ,
Καστοριά , Ιούλιος 2018