marmagaΤο 17o Διεθνές Συνέδριο Φυτοπλαγκτόν και Οικολογίας στην Καστοριά (αναλυτικό ρεπορτάζ)
Στη λίμνη της Καστοριάς επικρατούν τα κυανοβακτήρια τα οποία είναι σε έξαρση αυτό το διάστημα. Επίσης, έχει υπερβεί εδώ και πολύ καιρό τα επιτρεπτά όρια που έχει ορίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τη χρήση της ως αναψυχή.
Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξαν οι επιστήμονες που έλαβαν μέρος στο 17ο Διεθνές Συνέδριο Φυτοπλαγκτόν και Οικολογίας το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Καστοριά το διάστημα 14-20 Σεπτεμβρίου.
Το συνέδριο διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Επιστημών και Τεχνολογίας υπό την αιγίδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και έλαβαν μέρος επιστήμονες από 25 χώρες.
«Έχουμε μια λίμνη στην οποία επικρατούν τα κυανοβακτήρια. Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη βιομάζα κυανοβακτηρίων και αυτό φυσικά, δεν είναι καλό για τη λίμνη.
Υπάρχουν κάποια όρια τα οποία έχει θεσπίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για ασφαλή χρήση νερού είτε πρόκειται για αναψυχή, είτε για ύδρευση. Τα όρια για αναψυχή τα έχουμε ξεπεράσει πάρα πολλές φορές κι αυτές τις μέρες τα έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ.
Έχουμε έναν πυθμένα ο οποίος συνεχώς αυξάνεται σε βάθος από όλους αυτούς τους οργανισμούς, και αυτό, επηρεάζει την ποιότητα νερού της λίμνης. Οπότε επηρεάζει κατ΄επέκταση όλους τους υπόλοιπους οργανισμούς που ζούνε μέσα σ΄αυτή. Αποδέκτης της κατάστασης, είναι ο ίδιος ο άνθρωπος ο οποίος έρχεται σε άμεση επαφή με τη λίμνη». Επισήμανε η μεταδιδακτορική ερευνήτρια του τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ Ματίνα Κατσιάπη η οποία κατάγεται από την Καστοριά.
Στην εκδήλωση επισημάνθηκε ακόμη ότι η κατάσταση της λίμνης έχει βελτιωθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αφού δεν πέφτουν σ΄αυτή αστικά λύματα, ωστόσο, συνεχίζει να συγκεντρώνει τοξικές ουσίες.
«Η λίμνη της Καστοριάς έχει βελτιωθεί από το 1994 και μετά που σταμάτησαν να εισέρχονται τα αστικά λύματα, βελτιώθηκε αρκετά την περίοδο 2000-2005 και επανέρχεται το 2010 ένα φαινόμενο, το οποίο ήταν πιο περιορισμένο . Γίνεται μια ανακύκλωση. Μπορεί ακόμα η τροφοδοσία η εξωτερική από φορτίο φωσφόρου ή όποιους παράγοντες χημικούς ή άλλους που διαταράσσουν το οικοσύστημα να έχουν σταματήσει, αλλά ο πυθμένας της λίμνης έχει συσσωρεύσει όλα αυτά τα φορτία και αν γίνει μια διαταραχή εκεί, ή συμβούν διεργασίες που μπορεί να είναι βιολογικές δηλαδή από κάποια ψάρια που θα αναμοχλεύσουν τον πυθμένα ή ανθρώπινες δραστηριότητες, τότε ανατροφοδοτείται το σύστημα από φώσφορο λες και έμπαιναν στη λίμνη αστικά λύματα». Τόνισε η καθηγήτρια του τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ Μαρία Μουστάκα.
Η κ. Μουστάκα ανέφερε επίσης ότι στην κλίμακα 5 της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα νερά η ποιότητα του νερού της λίμνης μας χαρακτηρίζεται ως «ελλιπής».
«Υπάρχει μιαπενταβάθμια κλίμακα. Υπάρχει η υψηλή ποιότητα, η καλή που είναι στόχος για τα νερά για όλη την Ευρώπη για το 2015, τον χάσαμε τον στόχο, η μέτρια, η κακή, υπάρχει η ελλιπής. Σ΄αυτή είμαστε. Αλλά ήμασταν από κακή κατάσταση. Έτσι λοιπόν πάμε προς βελτίωση. Εφόσον εφαρμοστούν οικοκεντρικές μέθοδοι. Όχι μέθοδοι οι οποίοι αφενός κοστίζουν πολύ αφετέρου δεν στηρίζονται στη γνώση. Υπάρχει γνώση. Η λίμνη της Καστοριάς είναι η καλύτερα μελετημένη λίμνη της Ελλάδας».
Οι εκπρόσωποι του ΑΠΘ αναφέρθηκαν στις ενέργειες που έγιναν στο παρελθόν από πλευράς του πανεπιστημίου με σκοπό να συμβάλουν στην εξυγίανση της Ορεστιάδας λίμνης. Τις περισσότερες φορές όμως, βρήκαν τις πόρτες κλειστές και κατηγορήθηκαν από τους φορείς της περιοχής μας, ότι κινδυνολογούν.
«Μας έχουν κατηγορήσει ουκ ολίγες φορές. Εμείς δεν έχουμε να κερδίσουμε κάτι από αυτό. Ίσα-ίσα εγώ κατάγομαι από την Καστοριά, οι καθηγητές μου έχουν ασχοληθεί με τη λίμνη πριν από μένα. Παίρνουμε μόνοι μας τα δείγματα τα οποία εξετάζουμε. Δεν έχουμε κάποια επιχορήγηση, δεν ζητήσαμε ποτέ κάποια επιχορήγηση. Είναι καθαρά επιστημονικό ενδιαφέρον και για μένα επειδή κατάγομαι από την περιοχή, προσωπικό. Προσφέραμε πάρα πολλές φορές τη βοήθειά μας στις τοπικές αρχές. Είπαμε ότι είμαστε ολόκληρο το πανεπιστήμιο διαθέσιμοι με όλη τη γνώση που έχουμε να βοηθήσουμε όπως μπορούμε». Σημείωσε η κ. Κατσιάπη.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια του συνεδρίου τόσο ο δήμαρχος Ανέστης Αγγελής, όσο και ο αντιπεριφερειάρχης Σωτήρης Αδαμόπουλος, ζήτησαν από τους επιστήμονες να συμβάλλουν με τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους στην εξυγίανση της λίμνης της Καστοριάς.
Ελένη Ψωμαδάκη
Εφημερίδα ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
